شناسایی الگوهای ضخامت جو (مطالعه موردی: بارش‌های سنگین ایران)

برای شناسایی الگوهای ضخامت جو، ارتفاع ژئوپتانسیل 1000 تا 500 هکتوپاسکال به عنوان ضخامت جو در زمان رخداد بارش‌های فوق سنگین و فراگیر ایران اختیار گردید. صد و بیست و پنج روز از سنگین‌ترین و فراگیرترین بارش‌های ایران از پایگاه داده بارش روزانه‌ کشور، بر اساس آستانه بالای 99 درصد، جهت بررسی انتخاب شد. الگوهای اصلی هم ضخامت جو به کمک تحلیل خوشه‌ای به روش ادغام وارد، استخراج گردید. نتایج نشان داد که شش الگوی ضخامت عامل اصلی بارش‌های فوق سنگین و فراگیر ایران هستند. در همه الگوها فرود دریای سیاه- منتهی‌الیه شرق مدیترانه، البته با کمی تغییر موقعیت دیده شده است. همچنین در تمام الگوها، ریزش هوای سرد از عرض‌های بالا و برخورد آن به هوای گرم منتقل شده از عرض‌های پایین‌تر به ویژه شمال غرب افریقا و عربستان، بر روی ایران منطقه دگر فشار شدیدی را ایجاد نموده که در رخداد این‌گونه بارش‌ها نقش مهمی را ایفا کرده است. در نهایت مشخص شد که در هر بار حاکمیت الگوی شماره 4 حدود 13 میلیون متر مکعب (بیشترین) و الگوی شماره 6 حدود 7/11 میلیون متر مکعب آب (کم‌ترین) وارد ایران کرده‌اند.